2 Aralık 2021 Perşembe

AYFER TUNÇ/DÜNYA AĞRISI


Merhaba. Kitapta istediği hayatı yaşayamamış bir adamın yaşamaya mecbur kaldığı hayatını okuyoruz. Felsefe okumak için İstanbul'a giden Mürşit babasının rahatsızlığı nedeniyle memleketine döner, evlenir ve çoluk çocuğa karışır. İçi öylesine karanlık bir adam ki  Mürşit, iç sıkıntısıyla okuyanı da boğuyor. Biraz da kitabı iç sıkıntılarıyla boğuştuğum bir dönemde okuduğum için Mürsit' le yarışır gibi hissettiğim çok oldu.

Mürşit babasından kalan oteli işletmeye çalışır ama öylesine bıkkın öylesine isteksizdir ki otel artık otel olmaktan çıkmış izbe, döküntü bir yer oluştur. Otelin bu haline en çok Mürşit'in oğlu içerler. Oğlunun hırsını babasına çok benzetir. Mürşit'in gerçek anlamıyla iletişimde olduğu tek insan otelde kalan Madencidir. Madenciyle her akşam sofra başında hayata dair, insana dair konuşurlar. Madencinin de içinin karası Mürşit'inkini aratmaz. Hem olaylarla örülü hem günlük rutinin çok yoğun hissedildiği Dünya Ağrısını belki çok severek olmasa da (ki ben sevdim) okuyabilirsiniz.


Kitaptan Seçtiklerim:

Hikayeler insanı kendi kuyusundan çıkarır, başkalarının kuyularına atar.

Tutunacak başka bir umut bulur, benim ihtiraslı oğlumda o yetenek var, gününü yeni bir umutla doldurma yeteneği. Bu bir yaratılış, herkeste olmuyor. Bende mesela, yok.

O içine dolan kederi kendi çağırıyor.


 

5 Mart 2021 Cuma

ALEX HALEY/MALCOLM X

 



Üç yıl önce başlayan okuma serüvenim 21 Şubat 2021 'de bitti. Meğer 21 Şubat Malcolm X'in öldürüldüğü tarihmiş. Tamamen denk düştü. Yarısını okuduktan sonra, bir ara vermiştim sonrasında öylece kalmıştı. Çok kolay okunan bir kitap olduğu için 2. kez okumaya niyetlendiğimde çabucak bitti.

Bazen ömrümüz bıçak kesiği gibi bölümlere ayrılır. Bir olay yaşarız, biriyle karşılaşırız, bir şehre gideriz yahut bir şehirden ayrılırız ve bizim için artık her şey değişir. Malcolm X' in hayatı da hapishaneye girmesiyle değişiyor. Orada kardeşleri aracılığıyla Elijah Muhammed' den ve dolayısıyla İslamiyet'ten haberdar oluyor. Müslüman olan Malcolm X' in hayatı artık tamamen başka bir yöne seyrediyor. Hapisten çıktıktan sonra Elijah Muhammed'in en önemli adamı olan Malcolm X siyahların müslüman olması için elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyor. Düşüncelerini 'beyaz adam şeytandır' ifadesi üzerine temellendiren Malcolm, beyazların kendilerine yani siyahlara zulmetmekten, aşağılamaktan başka bir şey yapmadıklarını hatırlatmakla görevli addediyor kendisini. Yıllar sonra Elijah Muhammed kendisi hakkında çıkan haberler neticesinde Malcolm'u karşısına alıyor onu cemaatlerinden uzaklaştırıyor. Malcolm bu süreçte gerçekleştirdiği Umre ziyareti ve akabinde müslüman ülkeleri ziyareti düşüncelerinde bambaşka çığırlar açıyor. İnanılmaz güzel bir çeviriyle okuduğumuz bu biyografik eseri mutlaka okumanızı tavsiye ederim. 

28 Ocak 2021 Perşembe

EMİN IŞIK/NURETTİN TOPÇU(Çağdaş Bir Dervişin Dünyası)


Merhaba. Bu yılın ilk kitabı Nurettin Topçu -Çağdaş Bir Dervişin Dünyası-. Biyografi türünde yazılmış bir eser. Nurettin Topçu'nun çocukluğundan ölümüne kadar nasıl bir hayat yaşadığını öğreniyoruz. Beykoz vapurunda annesinin elini tutmuş şifa arayan Nurettin'i tanıyoruz  önce,  sonra ortaokul ve lise yıllarına uzanıyoruz, lise bittikten sona Fransa'da aldığı eğitim yıllarına, doktora çalışmasına kadar birçok konuyu yazarın akıcı üslubuyla okuyoruz. Ben de özellikle doktora tezinden bahsetmek istiyorum. Tezinin özünde kötülüğe karşı direniş var. 'Def' i-mazarratın, celb-i menfaat' ifadesini de ilk kez bu kitapta okudum. Anlamı bir zararın giderilmesi bir yararın temininden önemli ve önceliklidir. Nurettin Topçu doktora tezini savunurken o dönem Paris'te yaşayan Halide Edip Adıvar da orada bulunmaktaydı ve bir Türk gencinin ilk kez Felsefe alanında doktora yapıyor olmasından dolayı çok duygulanmıştı. Nurettin Topçu ülkesine döndükten sonra birçok ilde öğretmenlik görevini son derece titizlikle yerine getirdi. Dergi çalışmaları yaptı. Dernek faaliyetleri yürüttü. Konferanslar verdi, konuşmalar yaptı. Ömrünü verimlilik üzerine geçirmiş bir muallimin, bir ahlak filozofunun hayatını okumak istiyorsanız kesinlikle bu kitabı okumalısınız.

Kitaptan Seçtiklerim: 

Baskıyla sağlanan sosyal düzen, ne kadar mükemmel olursa olsun, ne kadar muhteşem görünürse  görünsün ahlaki olarak kabul edilemez.


Kendi haline terk edilen hiçbir şey, daha iyiye doğru gitmez. Belki daha kötüye ve yıkıma  doğru  gider.


Dünyada her şey bir şeyle tartılır, sevgi de fedakarlıkla tartılır.

      

İlim adamında 'fikr-i sabit' olmamalı, bir noktaya takılıp kalmamalı.

        


8 Ocak 2021 Cuma

SUSANNA TAMARO/HER MELEK KORKUNÇTUR




Merhaba. Hızla akan hayatı durdurmaya muktedir şeylerin başında yazmak geliyor bence. Durmak zorundasın, düşünmek zorundasın, düşünceleri sıraya dizmek, doğru kavramları bulmak zorundasın. Yazmak zor evet ama yazmak kadar insanın zihnini düzenleyen, belki de zihinde yer alan gereksiz düşünceleri atan başka bir eylem yok. İtiraf ediyorum yazmaya çok ihtiyacım var lakin nefsime ağır geliyor. En son Nisan'da yazmışım. Sonrasında okuduğum kitaplar oldu. Onlardan biriyle 2021'in ilk yazısını yazalım. Susanna Tamaro'nun Her Melek Korkunç'tur kitabını üzerinde de gördüğünüz üzere fiyatının uygun olması nedeniyle almıştım. Beklentim düşüktü. Hatta yazın köye götürüp bir kenara atmışım. Geçen yaz yine köyde okuyacak kitap arayışına girince evi aradığımda bez dolabın altında buldum ve okumaya başladım. Kibrimden utandım. O kadar iyi geldi ki. Bir kere otobiyografik roman. Gerçekle bağı olan romanları çok sevdiğim için ilgiyle okudum. Yazar ailesinden, çevresinden, yazıya nasıl başladığından bahsediyor. En çok da biyolojiye olan hayranlığı hoşuma gitti. Benim hayalimi Tamaro hayal etmiş zaten. Ağaçları ülkelerinde şehirlerinde görme hayalim var. Tamaro da tam olarak bunu gerçekleştirmiş. Son 25 sayfasını yazın okumamışım az önce bitirdim. İnsanın, insanla örülü duvarda dünyaya geldiğini var sayarsak o duvar kimileri için pencereler açtığı yuva, kimileri için zindan oluyor. Tamaro pencere açmayı tercih etmiş. Hepimize bol pencereli bir ömür diliyorum. 

Kitaptan Seçtiklerim:

Yazmak didiklemektir.

İnsan bir yolu olmadığını anladığı anda kendine bir yol aramaya başlar.

İnsan her şeyden önce bellektir ve hayatı, ondan önce gelen kuşakların hayatıdır.

Seni anlayamıyorum ama seni seviyorum.